Recensie: Tegenlicht – Energy Risk

amerika china japan olie energy conflict

Het slepende territoriale conflict tussen China en Japan duurt al weken en een directe oplossing lijkt niet binnen handbereik. Japanse bedrijven in China hebben de deuren gesloten en China heeft de Japanse tafeltennisster Kasumi Ishikawa uit het programma voor het wereldkampioenschap gehaald.

Dit zijn slechts grepen uit acties over een weer die voortkomen uit ontevredenheid. Al deze problemen, al dat gegooi met modder vindt oorsprong in een territoriaal geschil over eilanden in de Oost-Chinese Zee. Nu zou je zeggen: eilanden? Hoezo? En dat klopt. Waarom eigenlijk? Nou, vanwege de strategische ligging en de mogelijke schat aan fossiele brandstoffen die hierbij horen.

Michael Klare, defensiespecialist meldt bijvoorbeeld dat het “wereldwijde energietekort onvermijdelijk gaat leiden tot een derde wereldoorlog”.

In 2010 lanceerde Tegenlicht een prachtige, informatieve en tegelijkertijd confronterende documentaire over het uitputten van fossiele brandstoffen en werd pijnlijk duidelijk hoe belangrijk een duurzame oplossing eigenlijk is. Belangrijke gedeelten van de wereld draaien op fossiele brandstoffen en weinig mensen houden rekening met hoe kwetsbaar het systeem is waarop onze energievoorziening is gebaseerd. Als de toevoer van olie- en gas plat komt te liggen, dan ligt niet alleen het hele land stil. Dan ligt, bijvoorbeeld, heel Europa stil.

Tegenlicht  Energy risk china japan
De Senkaku-eilanden, ook bekend als Diaoyu-eilanden

In de documentaire wordt gezegd: het is alsof je een heel hoog gebouw bouwt, zonder goed bouwplan. En dat is waar. Al sinds de industriële revolutie wordt er beroep gedaan op de fossiele brandstoffen en die bron is, helaas, niet onuitputbaar. Gevolgen zijn er dus per definitie, de vraag is alleen wanneer.

Transitie van fossiele brandstoffen naar alternatieve energievormen gaat langzaam, en zeker niet zonder problemen. Simpel gezegd zijn er twee opties: het zoeken naar een oplossing volgens een harmoniemodel, of een conflictmodel. De internationale machtspositie van bijvoorbeeld Rusland is enorm, onder andere door de ongelooflijke hoeveelheid fossiele brandstoffen verbonden aan dat gebied.

Simpel gezegd zijn er twee opties: het zoeken naar een oplossing volgens een harmoniemodel, of een conflictmodel.

De Europese afhankelijkheid wordt alsmaar groter. Niet alleen speelt dus nog het gebrek aan gas een rol, maar ook het gevolg dat voortvloeit uit het Europese gebrek aan fossiele brandstoffen: toenemende afhankelijkheid. Het is dus zaak dat er op korte termijn een duurzame oplossing komt, zodat de Europese machtspositie enigszins intact blijft, en tegelijkertijd gewerkt wordt aan het feit dat het gebrek aan fossiele brandstoffen alleen maar groter wordt.

energy crisis

De documentaire geeft een duidelijk risico weer: we hebben niet alleen te weinig fossiele brandstoffen, het schaarste gaat ook onvermijdelijk tot serieuze conflicten leiden. Michael Klare, defensiespecialist meldt bijvoorbeeld dat het “wereldwijde energietekort onvermijdelijk gaat leiden tot een derde wereldoorlog”. Dat zijn behoorlijke uitspraken, maar als kenners, specialisten al zo weinig positief zijn, dan zal het risico er wel zijn.

Axel Bush, energie-expert van Energy Intellicence, voorspelt een situatie vergelijkbaar met de Koude Oorlog, waarbij de wereldpopulatie in continue angst moest leven en min of meer moest wachten tot het tot een confrontatie uit zou lopen.

Chinese-ships-enter-Japanese-waters
Chinese schepen die de ‘Japanse’ wateren binnenvaren.

De documentaire geeft niet alleen inzicht in de huidige situatie, maar laat specialisten ook voorspellen. Besteedt aandacht aan de onderlinge relatie tussen Rusland en China in deze kwestie en de mogelijke internationale gevolgen voor de Verenigde Staten en Europa. Uit de ‘diagnose’ blijkt dat Europa erg kwetsbaar is, en dat er snel wat moet veranderen.

De wrange, pijnlijke vraag die gesteld wordt luidt als volgt: als we zo doorgaan, kunnen volgende generaties dan nog wel zo welvarend leven zoals wij dat nu kunnen? Kortom: de mogelijkheden tot duurzame energievoorziening is daar, de vraag is alleen of deze geïndividualiseerde wereld in staat is dit collectieve goed te produceren.

[button link=”https://documentairenet.nl/review/energy-risk/”]Bekijk de documentaire[/button]

Trailer Tegenlicht – Energy Risk



[divider/]

Deze recensie is geschreven door Christiaan Heijerman, student Journalistiek en fervent documentairekijker.
Voor meer recensies van Christiaan kunt u op zijn website terecht.

[divider/]